De hulpvraag van de hulpverlener

Wat is dat toch met hulpverleners en de moeite met zelf hulp vragen?

De moeite om zichzelf centraal te zetten en goed voor zichzelf te zorgen?

Afgelopen week kwam ik er weer een aantal tegen. Van die fijne types die altijd in de weer zijn met en voor anderen. En die dat dan ook super goed kunnen en doen. Met alle liefde, met veel geduld en creativiteit. Ze zijn er. En hoe!

 En ik snap het ook. Die enorme focus op de ander; op degene die hulp of zorg nodig heeft. Daarnaast is 'anderen helpen' of 'zorgen voor de ander' iets waar zij goed in zijn en wat ook hun vak is.

 En toch. Steeds vaker zie ik dat de focus op de ander zo sterk en het beroep wat op hen gedaan wordt zo groot is, dat er weinig tijd en ruimte overblijft voor de hulpverlener zelf. Als er in de privésfeer dan ook veel gevraagd wordt, kan het zo zijn dat mensen altijd maar 'aan staan' en niet tot rust komen.

 Het effect daarvan kan zijn dat hulpverleners zichzelf beetje bij beetje verliezen in de zorg om en voor de ander. En als je dan jezelf kwijt bent, hoe weet je dan nog wie je bent? Wat voor jou belangrijk is en wat jij wilt?

En als je dat niet weet, kun je er dan nog wel echt zijn voor de ander die jou zo nodig heeft?

 Dat is de vraag.

 Wil je ook op lange termijn er ECHT voor anderen zijn, dan vraagt dat onder andere evenwicht, bewustzijn, (zelf)vertrouwen en het vermogen om persoonlijke grenzen op tijd te herkennen, te erkennen en kenbaar te maken.

 Wanneer ik de verbinding met mezelf verlies omdat ik te weinig tijd voor mezelf neem, slaat de vermoeidheid toe en neemt mijn scherpe waarneming af. Het gevaar hiervan is dat ik de mensen waar ik mee werk tekort doe. Zij hebben recht op de beste versie van mijzelf als supervisor, coach of trainer. Dat vraagt van mij dat ik goed voor mezelf zorg, zodat ik er echt kan zijn voor degene die iets van mij vraagt of nodig heeft.

 Ook voor mij is ‘goed voor mezelf zorgen’ soms een uitdaging. In de drukte en hectiek van de dag, van werk, gezin en onderdeel zijn van deze maatschappij is de tijd die ik reserveer voor mezelf soms schaars. Maar het blijft wel belangrijk dat ik dat doe. Elke dag. Dat hoeft niet altijd groots en kan ook al met een kleine wandeling in de natuur. Even contact maken met mezelf; voelen wat ik voel en luisteren naar wat ik mezelf te vertellen heb. Om vervolgens ook keuzes te maken in wat ik wel of niet doe.

En als dat niet lukt? Als ik mezelf zo hard voorbij ben gehold dat ik het niet meer alleen kan? Dan weet ik inmiddels dat het tijd is om hulp te vragen en de hand die naar mij uitgestoken wordt vast te pakken.

Deze tekst deelde ik afgelopen zondag op de Socials. Ik schreef deze tekst naar aanleiding van een week met veel individuele gesprekken met hulpverleners. Het raakt me dat juist deze doelgroep, hulpverleners, zo weinig met zichzelf bezig is. Dit gaat niet alleen over het beroep wat op hen gedaan wordt en de werkdruk die zij ervaren. Verliezen en nog vaker verborgen verliezen liggen hieraan ten grondslag. Hulpverleners zijn namelijk niet zomaar goed in helpen of zorgen. Dat is vaak iets wat ze al vroeg geleerd hebben en wat ze al heel lang doen.

 Omdat:

• ze een broer of zus hebben met een beperking
• ze een (chronisch) zieke ouder hebben
• hun ouders emotioneel niet of minder beschikbaar waren waardoor ze al vroeg op zichzelf aangewezen waren
• er verslaving of een ander geheim in huis is
• er sprake is van werkloosheid of armoede
• belangrijke mensen overleden zijn
• er van alles is wat hier niet bij staat maar wat nu in je opkomt terwijl je dit leest.

Focussen op de ander, is naast ‘goed doen voor de ander’, ook een manier om niet met jezelf bezig te hoeven zijn. En, zoals afgelopen weken een hulpverlener tegen mij zei: ‘het is een manier om mijn eigen pijn niet te voelen’. En hoewel dat op de korte termijn natuurlijk heel prettig lijkt, is het de vraag of het op de lange termijn ook zo handig is om niet te voelen. 

Anderen kunnen begeleiden in verlies- en rouwprocessen, vraagt om echt contact en verbinding met die ander om er echt te kunnen zijn. Hoe doe je dat als je uit contact bent met jezelf? Juist, dat kan dus niet.

 Onze opleiding Verlieskunde Verborgen Verlies gaat dan ook over het kennen van jezelf en het herstellen van contact en verbinding met jezelf. 

 Eerst goed voor jezelf zorgen, dan kun je er daarna nog beter voor de ander zijn en houdt je het ook nog eens langer vol. En dat is, naast goed voor jezelf, alleen maar positief en in het belang van de ander. Win-win zeg ik.

Liefs Jill